Cyflwyniad
Cynhaliodd Ffrindiau Tydecho Friends (FfTF) ymgynghoriad cymunedol i rannu ein cynlluniau a'n syniadau ar gyfer adfer adeilad Eglwys Sant Tydecho a pha ddefnydd posib i'r adeilad. Mae'r wybodaeth a rennir isod hefyd wedi'i gynnwys yn holiadur yr ymgynghoriad wedi'w grynhoi.
Naill ai sgroliwch drwy'r cynnwys neu'r llwybrau byr isod i neidio i adran benodol, nodwch fod yr ymgynghoriad wedi dod i ben ar y 13eg o Fehefin.
Sut y cyrhaeddon ni yma
Yn 2006, caeodd yr Eglwys yng Nghymru Sant Tydecho Llanymawddwy ar gyfer addoli. Mae Sant Tydecho yn adeilad rhestredig Gradd II a ystyrir o bwys i Gymuned Mawddwy a thu hwnt. Yn dilyn cyfarfod cyhoeddus yn Neuadd Bentref Dinas Mawddwy yn 2023, cysylltodd y Gymuned â'r Eglwys yng Nghymru a gynigiodd roi Sant Tydecho i'r Gymuned. Ffurfiodd gwirfoddolwyr Ffrindiau Tydecho Friends (FfTF), grŵp sy'n edrych ar opsiynau i gefnogi dyfodol Sant Tydecho. Ein nod yw adfer yr Eglwys i gyflwr da a'i gwneud ar gael i'w defnyddio gan y Gymuned a defnyddiau eraill.
Codwyd arian drwy Gronfa Treftadaeth Bensaernïol (GTB) i dalu cost gychwynnol asesu cyflwr Sant Tydecho. Datgelodd archwiliadau'r angen am do newydd ac atgyweiriadau sylweddol eraill i wneud yr adeilad yn addas i'w ddefnyddio gan y gymuned. Rydym yn bwriadu darparu dŵr prif gyflenwad, draenio a thoiledau i'r adeilad, nad oes yr un ohonynt yn bodoli ar hyn o bryd. Yn amodol ar grant pellach gan GTB, byddwn yn comisiynu ymchwiliadau mwy manwl i ganiatáu llunio cynlluniau dylunio a datblygu ynghyd ag amcangyfrifon cost. Bydd y rhain yn cael eu cyflwyno i'r gymuned a byddant hefyd yn sail i'r ceisiadau ariannu a chynllunio sydd eu hangen.
Ein barn bresennol yw mai'r ffordd orau o ariannu'r gwaith atgyweirio ac uwchraddio yw drwy Gronfa Dreftadaeth y Loteri Genedlaethol (NHLF). Mae'n debygol y bydd gwerth y gwaith sydd ei angen, hyd yn oed gan ddefnyddio amcangyfrifon bras, yn fwy na £250,000. Bydd codi'r lefel hon o gyllid yn golygu ymdrech sylweddol gan nifer o wirfoddolwyr i ddarparu'r wybodaeth fanwl ar ffurf sy'n dderbyniol i Gronfa Dreftadaeth y Loteri Genedlaethol.
Yr hyn sydd ei angen arnom
I sicrhau arian gan Gronfa Dreftadaeth y Loteri Genedlaethol i hwyluso'r atgyweiriadau a'r gwelliannau angenrheidiol, mae angen i ni ddangos:
- Cefnogaeth gymunedol barhaus sylweddol i'r cynllun.
- Defnyddiau arfaethedig ar gyfer yr adeilad.
- Cynigion realistig ar gyfer rheoli'r adeilad yn y blynyddoedd i ddod.
- Cynlluniau ar gyfer cynhyrchu incwm i dalu am gynnal a chadw'r adeilad ar ôl i'r gwaith adnewyddu gael ei gwblhau.
Archwilir pob un o'r pedair elfen uchod yn fanylach yn yr adrannau canlynol.
Cefnogaeth Gymunedol
Mae'r cyllidwyr posibl yr ydym yn edrych arnynt i'n cefnogi, sef Cronfa Dreftadaeth Bensaernïol a Chronfa Dreftadaeth y Loteri Genedlaethol ar hyn o bryd, yn gofyn i ni ddangos cefnogaeth gymunedol i'r prosiect. Gall y gefnogaeth hon ddod mewn sawl ffordd:
- Gadael i ni gael eich barn trwy gwblhau'r arolwg ymgynghori hwn, y mwyaf o ymatebion, y gorau fel y gallwn gael golwg dda ar yr hyn y mae pobl Mawddwy ei eisiau o'r prosiect hwn.
- Gwirfoddolwyr i helpu i gynhyrchu neu arwain y ddogfennaeth cynnig cyllid i'w chyflwyno. Bydd hyn yn cwmpasu nifer o feysydd a gall fod yn ffordd dda o rannu neu ddatblygu eich sgiliau a'ch gwybodaeth.
- Gwirfoddolwyr i fod yn rhan o Ffrindiau Tydecho Friends a helpu i reoli'r prosiect i gasgliad llwyddiannus.
- Ymddiriedolwyr i gymryd rôl ffurfiol fel rhan o Ymddiriedolaeth Gymunedol i reoli adeilad Sant Tydecho, porfa'r Maes Claddu Naturiol a'r berthynas â gweithredwr y safle claddu.
- Swyddi rhan-amser â thâl posibl:
- Gwasanaethu/archebion adeilad Sant Tydecho, yn dibynnu ar y defnydd yn y pen draw.
- Gweinydd y Maes Claddu Naturiol – wyneb croesawgar y safle claddu.
Defnyddiau arfaethedig
Mae FfTF wedi nodi nifer o ddefnyddiau posibl ar gyfer Sant Tydecho ar ôl iddo gael ei adfer a'i ddarparu â chyfleusterau dŵr prif gyflenwad, draenio a thoiled. Dyma nhw:
- Canolfan dreftadaeth yn dathlu diwylliant, iaith a hanes ardal Mawddwy.
Byrddau gwybodaeth dwyieithog yn cynnwys themâu mytholegol a hanesyddol, ffotograffau a darluniau wedi'u gydag eglurhad, cymeriadau a straeon lleol. - Stiwdio celfyddydau creadigol ar gael ar gyfer rhentu tymor byr i ganolig heb unrhyw lety.
O bosibl wedi'i gyfuno ag elfennau o (1) uchod. Byddai'r gosodiad yn cael ei reoli a'i wirio drwy ymddiriedolaeth gymunedol gyda'r potensial ar gyfer gwaith rhan-amser â thâl. - Stiwdio celfyddydau creadigol ar gael ar gyfer gosodiadau tymor byr i ganolig gyda llety byw syml.
O bosibl wedi'i gyfuno ag elfennau o (1) uchod. Byddai'r gosodiad yn cael ei reoli a'i wirio drwy ymddiriedolaeth gymunedol gyda'r potensial ar gyfer gwaith rhan-amser â thâl. - Digwyddiadau cymunedol achlysurol, cyngherddau a dathliadau gan gynnwys gwasanaeth Plygain blynyddol.
- Seremonïau priodas/partneriaeth sifil.
Rydym yn awyddus i gael adborth gan y gymuned ar y syniadau hyn felly maent i gyd wedi'u rhestru yn yr holiadur ymgynghori.
Rydym hefyd yn awyddus i dderbyn awgrymiadau pellach. Efallai y gellid mabwysiadu nifer o'r opsiynau hyn ochr yn ochr â'i gilydd.
Rheoli Adeiladau
Yn dibynnu ar ddefnydd terfynol Sant Tydecho, bydd angen cynnwys y gymuned wrth reoli Sant Tydecho o ddydd i ddydd. Rydym yn bwriadu creu ymddiriedolaeth elusennol newydd (neu sefydliad tebyg) o bosibl o dan reolaeth gyffredinol y cwmni buddiannau cymunedol presennol Cwmni Nod Glas. Bydd y sefydliad yn goruchwylio cynnal a chadw dyddiol (a ddylai fod yn fach iawn o ystyried y bydd yr adeilad wedi'i adnewyddu'n llwyr), trefnu yswiriant, atgyweiriadau achlysurol, glanhau a thalu treuliau amrywiol eraill sy'n deillio o berchnogaeth gymunedol yr adeilad. Os yw'r adeilad ar gael i'w ddefnyddio gan y gymuned yna bydd angen trefnu mynediad ar gyfer digwyddiadau achlysurol a glanhau.
Os yw'r adeilad yn cael ei osod fel stiwdio celfyddydau creadigol neu ddefnydd tebyg yna bydd rheoli'r adeilad yn ymestyn i gymryd archebion a gwirio defnyddwyr yr adeilad i mewn ac allan. Mae'n bosibl y gallai sefydliad trydydd parti wneud hyn yn gyfnewid am ffi briodol.
Rhagwelir y byddai'r strwythur rheoli newydd yn cysylltu â Leedam Natural Burials (gweler isod). Byddai'r posibilrwydd o gyflogaeth â thâl wedi'i hariannu gan yr incwm a gynhyrchir o weithredu'r fynwent.
Byddai lefel y gweithgaredd yn gymesur â rhedeg neuadd bentref fach. Bydd yn rhaid i'r sefydliad rheoli newydd gytuno ar sut i redeg y cyfleuster newydd. Mae llawer iawn o wybodaeth a chyngor ar gael yn lleol, yn genedlaethol ac ar-lein i roi cychwyn arni.
Yn y lle cyntaf mae angen eich help arnom i gael grŵp ynghyd sydd â diddordeb mewn bwrw ymlaen â'r prosiect hwn. Bydd y profiad yn werth chweil!
Claddfa Naturiol
Mae FfTF wedi dod i gytundeb â'r Eglwys yng Nghymru i roi adeilad yr eglwys ynghyd â dwy erw o dir sy'n eiddo i'r Eglwys (sydd wedi'i leoli ar draws y ffordd) i sefydlu mynwent naturiol. Bydd gweithredu'r gladdfa naturiol yn cynhyrchu incwm digonol i dalu costau rhedeg yr adeilad, h.y. costau rhedeg o ddydd i ddydd, yswiriant, taliadau cyfleustodau a chynnal a chadw arferol. Rydym wedi bod mewn trafodaethau gyda Leedam, gweithredwr claddfa naturiol uchel ei barch a phrofiadol, a fyddai'n gweithredu'r safle ac yn rhannu'r elw net gyda'r Gymuned.
Byddai'r effaith ar yr amgylchoedd lleol yn fach iawn. Ni fyddai'r gladdfa'n cynnwys unrhyw farciau heblaw am loches goffa fach i gartrefu placiau llechi coffaol ger y fynedfa. Byddai parcio ar gael ar y safle i ymwelwyr â'r gladdfa ac i Sant Tydecho ei hun. Rydym yn cynnig y dylai gweithrediadau'r gladdfa gael eu rheoli gan Gladdu Naturiol Leedam gyda rhaniad 50/50 o'r elw rhwng Leedam ac Ymddiriedolaeth Gymunedol. Mae ein rhagolwg incwm yn seiliedig ar ddau i dri chladdedigaeth y mis ar y mwyaf.
Byddai'r tir yn parhau i fod ar gael i bori defaid a thorri gwair a byddai'n edrych yn debyg iawn i'r hyn y mae heddiw.
Leedam
Mae Leedam yn gwmni teuluol o Fynwy sy'n rhedeg nifer o safleoedd yn y DU, tri ohonynt yng Nghymru. Cymerwch olwg ar gyflwyniad gan Leedam sy'n rhoi mwy o fanylion:
Ymgynghoriad Cymunedol
Roedd yr ymgynghoriad cymunedol yn cynnwys cymuned gyfan Mawddwy a danfonwyd copi papur o'r holiadur wedi'i bostio i bob cyfeiriad ble roedd pobl yn byw. Roedd yr holiadur hefyd ar gael trwy arolwg ar-lein dwyieithog gyda'r ddolen uniongyrchol ar y dudalen hon.
Arddangoswyd bwrdd gwybodaeth am hyd yr ymgynghoriad yng Nghaffi'r Hen Siop, Dinas Mawddwy ynghyd â phosteri mewn mannau allweddol yn yr ardal leol gan gynnwys y tu allan i Sant Tydecho. Roeddent yn cynnwys dolenni cyfeiriad gwe i'r holiadur trwy neges destun a chodau cyflym QR i ganiatáu i unrhyw unigolion â diddordeb gymryd rhan yn yr arolwg.
Bydd canlyniadau'r ymgynghoriad yn rhan allweddol o'n cyflwyniadau ar gyfer cais am gyllid sydd ei angen i'r Gronfa Treftadaeth Pensaerniol a'r Gronfa Loteri Treftadaeth Genedlaethol. Cynhaliwyd digwyddiad adborth cymunedol yn y Llew Coch, Dinas Mawddwy Nos Iau 3ydd Gorffennaf.
Raffl Gwobrau
Er mwyn annog y cyfranogiad ehangaf o'r gymuned, fe gynigiom gyfle i un ennill taleb gwerth £75 am gwblhau holiadur ymgynghori unigol. I gydymffurfio, roedd rhaid i chi fod wedi gwneud y canlynol:
- Cyflwyno'r holiadur erbyn y dyddiad cau, sef dydd Gwener 13eg Mehefin 2025, naill ai,
- Ar-lein drwy'r wefan hon,
- Postio yn y blwch casglu glas yn Caffi'r Hen Siop, Dinas Mawddwy,
- neu Trwy'r post at Ffrindiau Tydecho Friends, Tŷ Isaf, Llanymawddwy, Machynlleth SY20 9AQ.
- Cynnwys eich manylion cyswllt gyda lleiafswm o naill ai,
- Enw a chyfeiriad e-bost, neu
- Enw a rhif ffôn.
Cynhaliwyd y Raffl Gwobrau ddydd Iau 3ydd Gorffennaf 2025 yn y digwyddiad adborth cymunedol yn y Llew Coch, Dinas Mawddwy a chyhoeddwyd yr enillydd a chysylltwyd a'r person gan FfTF.