Hanes Sant Tydecho - Rheithor

Mae'r Testun canlynol gan yr awdur Alun Hughes o'r llyfr "Eglwys Llanymawddwy" a gyhoeddwyd gyntaf Awst 1998

Rhestr o Rheithorion

Ychydig iawn a wyddom am y rheithoriaid a'r curadiaid a wasanaethodd yma ar hyd y canrifoedd cynnar. Nid oes air yng nghyfrolau D.R.Thomas "History of the Diocese of St.Asaph", a'r rheswm am hyn yw am i Ddeoniaeth Cyfeiliog a Mawddwy gael ei throsglwyddo i Esgobaeth Bangor yn 1859. Hyd yma nid oes cyfrolau cyffelyb wedi dod o Fangor, ond yn y gyfrol "The Diocese of Bangor during three centuries, 17th to 19th inclusive" A.V.Price, fe geir y canlynol am Lanymawddwy:

David Offeiriat 1387

John ap Ior(werth) 1394

Gwell ap Ieuan ap Dd[afydd) 1394

Dyma restr o'r rheithoriaid a blwyddyn eu gosod o ddyddiau Harri'r V111, mor gyflawn ag y medrwn ar hyn o bryd:

Owain ap Dafydd 1537

Elis ab Hywel 1547

*Thomas ab Wiliam 1556

John Cynfel 1563

John Barker 1603

John Davies 1613

Edward Wyn 1644

John Ffoulkes 1659

John 'refor 1695

William Jones 1700

Roger Kynaston 1709

Richard Hughes 1711

Lewis Jones 1739

Edward Owen 1770

Robert Nannau 1791

William Wynne Owen 1819

William Edwards 1834

John Williams (Ab Ithel) 1849

Daniel Silvan Evans 1862

John Griffith 1876

John Jenkins 1889

Owen Hughes 1907

Jacob Ware 1918

R.Tywyn Jones 1923

Harold E. Hughes 1936

D. Jonathan Jones 1942

Kenneth F. Francis 1948

TJ. Wynzie Richards 1956

Phillip O. Butler 1957

Wm Llywelyn Davies 1963

Geraint Vaughan-Jones 1976

Gwynn ap Gwilym 1997-

* Yn 1720 cyhoeddodd Brown Willis arolwg o Esgobaeth Lanelwy yn seiliedig ar hen ddogfennau, ac yn hwn cyfeiria at lythyr a  ysgrifennwyd at Mathew Parker yn 1560: yn neoniaeth Cyfeiliog, y rheithor ar y pryd yn Llanymawddwy oedd Thomas ap Williams, offeiriad preswyl.

Yn ol: Hanes Sant Tydecho - Y Dechrau

Nesaf: Hanes Sant Tydecho - Rheithoriaid hyd at 1849